Sjalot’s, Scary, Spicy pompoensoep

Pompoensoep is zo’n typisch gerecht dat iedereen weleens maakt. Ik maak het eigenlijk helemaal niet zo vaak, omdat ik het vaak óf te zoet vind, door de pompoen, óf te waterig en te weinig op smaak. Maarja, Halloween staat voor de deur, ik heb vrienden met moestuinen en pompoenen zijn overal op het moment. Dus dook ik de keuken in om een versie te maken die zelfs míj kon bekoren… Griezelig!

Pompoenen zijn zeer oude gewassen en werden waarschijnlijk al vanaf 9000 v. Chr. geteeld door indianenstammen in de zuidelijke delen van wat we nu de Verenigde Staten noemen. De pompoen is familie van de kalebassen en de komkommer. Deze groenten komen, net als aardappels trouwens, van origine helemaal niet voor op het Euraziatische continent. Tijdens de invasie van de Spanjaarden in Amerika in 1492, brachten zij niet alleen allerlei ziektes naar de indianen, maar namen zij ook allerlei gewassen mee naar Europa. Aan deze global shift hebben wij vele van onze gewassen te danken, waaronder de meest Hollandse knol: de aardappel. Die dus helemaal niet zo Nederlands is als we graag willen denken.

Maar terug naar de pompoen en de tijd van het jaar. Het is immers bijna Halloween. Voor mij is Halloween onlosmakelijk verbonden met de pompoen. Ik vind ten eerste pompoen uitermate geschikt voor de tijd van het jaar en hoort voor mij echt bij de herfst. Daarnaast zijn natuurlijk de pompoenlantaarns het symbool voor Halloween.

Halloween wordt de dag voor de katholieke feestdag Allerheiligen gevierd, op Allerheiligenavond (All Hallows Eve). Dit feest kent zoals zoveel christelijke feestdagen een heidense oorsprong. De Kelten vierden op 31 oktober Samhain, de start van het nieuwe jaar, omdat de oogst binnen was. De Kelten geloofden tevens dat op die dag de geesten van de doden probeerden terug te keren op aarde. Dit doet al een belletje rinkelen over de huidige festiviteiten…

De Kelten wilden zich beschermen tegen deze geesten. Dat gebeurde door maskers op te zetten én door groentes uit te snijden. Met de komst van de Romeinen in Groot-Brittannië vermengden de tradities zich, om zich vervolgens met de komst van het Christendom in de negende eeuw verder te institutionaliseren.

Vanaf de negentiende eeuw vond er een steeds grotere migratie van Europa naar de nieuwe wereld plaats. De Schotten namen zo het gebruik van All Hallows Eve mee naar de Verenigde Staten. Algauw merkten ze echter dat de pompoen zich veel beter leende om te worden uitgesneden dan de hiervoor gebruikte knolgewassen. En zo werd de jack-o-lantarn geboren!

Wat kun je met pompoen?

Pompoen is een erg veelzijdige groente. Naast dat je er soep van kunt maken, kun je het serveren als puree, roerbak groente, grillen, in een salade verwerken, vullen, én het zelfs gebruiken voor zoete gerechten: bijvoorbeeld pumpkin pie of echte herfstdesserts met kardemom en pompoen zoals we vorig jaar bij De Haan kregen (dit jaar gaat het feest helaas niet door vanwege corona). Ook kun je pompoenbrood bakken en maken de bewoners van de VS jam en chutney van pompoen. De Starbucks heeft in deze maand zijn vermaarde Pumpkin Spice Latte.

Er zijn eindeloos veel soorten pompoen, maar slechts een deel is eetbaar. Kalebassen kun je absoluut niet eten en dienen alleen als sierplant. De pompoenen van het geslacht cucurbita kun je eten en uitsnijden als een jack-o-lantarn, een pompoenlantaarn! Dit is een gebruik in de VS, maar vindt al jaren zijn weg naar Nederland. Deze pompoen heb ik dan ook gebruikt voor de soep en er meteen een mooie lantaarn van gemaakt.

Naast de klassieke oranje pompoen kennen we ook de spaghetti pompoen. Deze is gevuld met een soort slierten die je als spaghetti zou kunnen eten. De muskaatpompoen is wat zoeter en heeft donker vruchtvlees. Dan heb je ook nog groengekleurde pompoenen en misschien wel meeste bekende pompoen in Nederland: de courgette! Dat is namelijk ook een pompoensoort, welke onrijp geteeld wordt. In de VS classificeren ze eigenlijk twee ‘soorten’ pompoen, gebaseerd op tijd van het oogsten. Zo worden zomerpompoenen onrijp in de zomer geoogst, bijvoorbeeld de courgette. In het najaar worden de klassieke, rijpe pompoenen geoogst, welke je nu veel in de winkel ziet.

In Mexico consumeren ze naast de rijpe en onrijpe pompoenen ook nog eens de bloemen van de pompoenen. Deze zijn prima eetbaar en kun je frituren. Niet gek dat de Italianen dit al eeuwen doen met de courgette, wat immers ook een pompoen is! Pompoenbloemen (en courgettebloemen) zijn lastig verkrijgbaar in Nederland. Wil je dit graag proberen dan raad ik je aan om ze zelf te kweken in de tuin.

Tot slot consumeren we natuurlijk ook de pompoenzaden. Ik gebruik dit zelf bijvoorbeeld in granola of gebrand over een salade of pasta. Je verspilt dus eigenlijk heel weinig bij het gebruiken van pompoen en dat is een mooie bijkomstigheid.

Pompoen snijden

Maar goed, terug naar de soep en hoe ik deze zo heb gemaakt dat zelfs ík het lekker vond. Sinds mijn recente obsessie met kerrie (je zag het al in dit artikel), probeer ik op die wijze gerechten te pimpen. Er is ook iets aan kerrie en vooral curry’s, wat heel lekker is in het najaar. De kruidigheid en scherpte geeft je gewoon een warm najaarsgevoel. Alle kruiden, de lichte spicyness en de knoflook is ook nog eens goed voor de weerstand. Nou, dat kunnen we allemaal wel gebruiken deze herfst! Kerrie zou dus perfect moeten zijn voor die andere grote najaarsvriend: de pompoen. Door het af te maken met koriander en volle yoghurt en het te serveren met naanbrood, geef je het gerecht een frisse, Indiase twist.

Het snijden van pompoen is niet mijn favoriete werk. Het is het lastigst om de pompoen uit te hollen, als je er ook een lantaarn van wilt maken. Je krijgt er ook hartstikke vieze, plakkerige vingers van en overal waar pompoen komt wordt het vies. Voor een lantaarn snij je eerst de bovenkant van de pompoen, trekt alle zaden en zaadlijsten eruit (ik doe dat vooral met m’n vingers) en schraapt daarna de pompoen leeg met een lepel. Snijden is eenvoudiger: je snijdt de pompoen doormidden en dan nog een keer (en bij een hele grote pompen zelfs nóg een keer), snijdt de zaden en zaadlijsten weg en schilt de pompoen eventueel. Vervolgens snij je de kwarten in desgewenste stukken. Je kunt overigens best veel soorten pompoen ook mét de schil eten. Dat scheelt toch weer wat werk.

Sjalot’s Spicy Scary Pompoensoep

5 van 2 stemmen

Recept afdrukken Pin recept

Equipment

• Staafmixer of blender

Ingrediënten

  

• 1 pompoen, geschild en gesneden (of uitgehold)
• 5 tenen knoflook, fijngehakt
• 1 grote ui, gesnipperd
• 1 à 1,5 liter bouillon of water
• 2 eetlepels kerrie
• 1 theelepel chilipoeder of chipotle pasta (of een andere peper die je lekker vindt)
• Volle yoghurt, ter garnering
• Fijngehakte koriander, ter garnering
• Gebrande pompoenzaden, ter garnering

Instructies

 

• Zet een grote pan op middelhoog vuur en verhit een beetje zonnebloemolie in de pan. Fruit hierin de ui en de knoflook en voeg na drie minuten de pompoen toe. Bak even kort mee en voeg vervolgens de kerrie en de chili toe. Blus vervolgens af met de bouillon. Breng aan de kook en laat drie kwartier zachtjes koken.
• Haal de pan van het vuur en pureer de soep met de staafmixer (of blender). Zet de pan weer op het vuur, proef de soep en breng op smaak met peper en zout. Dien vervolgens heet op, met een klodder yoghurt in het bord. Maak af met koriander en pompoenzaden. Serveer direct met bijvoorbeeld naanbrood.

Jullie hebben vast weleens pompoensoep gegeten en/of gemaakt! Wat vinden jullie van deze kruidige najaarsversie? Ik hoor het graag in de comments, op Facebook of op Instagram via @madamesjalot of #madamesjalot

Cheers!