Indiaas – Pilau rijst: De perfecte metgezel voor curries
Ik ben gék op Indiase curries! Het is een van mijn lievelings take-out food. Pikante rogan josh, hete madras, zoet-zure bombay aloo, luchtige naans… Alles is lekker! En dan heb ik het nog niet eens over de chutneys, raita en tamarindesaus. Hoog tijd dus, voor een serie over Indiaas eten. Met vandaag op het menu: die heerlijk geurende, zonnebloemgele pilau rijst!
Indiaas eten is dus geweldig. In ieder geval voor mij. Het is kruidig, troostend en het kan het hele jaar door. Het is niet per se de meest verfijnde keuken en heeft veel raakvlakken met de voor mij zo geliefde Indonesische keuken. Veel kruiden komen overeen, maar de smaken zijn toch heel anders.
Het enige dat jammer is, is dat het best lastig is om goede curries af te halen of te laten bezorgen. In Groningen hebben we een goed restaurant, ware het niet dat de kwaliteit niet erg constant is. Dus soms valt het dan behoorlijk tegen. Het tweede probleem is dat ik al jaren probeer om zelf curries te maken, met op z’n zachts gezegd nogal wisselend succes.
Het blijkt namelijk helemaal niet zo makkelijk om de smaken en aroma’s in je eigen keuken te benaderen. Daarom beginnen we vandaag eenvoudig met pilau rijst. Pilau rijst is, in tegenstelling wat veel mensen misschien denken, geen volledige rijstschotel. Het is een bijgerecht dat je eet bij curry en is heel erg lekker. De beroemde Indiase rijstschotel, heet biryani. Pilau betekent dan ook niets anders dan rijst. Daarnaast heb je een beroemde rijstschotel die pilav heet, maar dit is vaak met groente, bouillon en vlees ín de schotel verwerkt. Nogmaals, dat heet in India dus biryani.
Pilau rijst: de voorbereiding is het halve werk
Nu we dat misverstand uit de weg hebben geruimd, kunnen we over tot de orde van de dag: die aromatische rijst! Ik geloof dat ik hier nog niet eerder aandacht aan heb besteed, maar een van de dingen die belangrijk is bij de bereiding van rijst is de voorbereiding. Dat klinkt misschien een beetje stom, maar als je goede rijst gebruikt, moet je die van te voren goed wassen en uit laten lekken. Wat ik goede rijst vind is rijst die je lang kookt (dus geen Lassie Toverrijst) en waar het liefst al tijdens de groei aroma’s aan zijn toegevoegd.
Dat klinkt misschien wat vreemd, want hoe voeg je nou aroma’s toe aan planten? Nou, dat is verrassend simpel, maar in Azië planten ze andere, geurige planten tussen de rijstplanten op de rijstvelden. In Indonesië is dat bijvoorbeeld meestal pandan. Ik gebruik voor nasi puti (= simpele witte rijst) ALTIJD pandanrijst. In India en Thailand eten ze graag respectievelijk basmati en jasmijnrijst. Jasmijnrijst is nagenoeg hetzelfde als pandan, maar basmati is een rijstsoort met een nét wat fijnere korrel. Basmati is ook iets sneller gaar.
Spoel die rijst!
Deze rijst dien je eigenlijk altijd van tevoren te wassen. Met supermarktrijst is dit misschien niet meer noodzakelijk, maar ik doe het toch altijd maar. Het heeft ook iets meditatiefs, rustig de rijst wassen en spoelen, uit laten lekken en opnieuw spoelen. Je bent met aandacht bezig met een product dat voor de meeste mensen in de wereld de basis van hun dagelijkse voeding vormt. Het wassen zorgt ervoor dat eventueel teveel aan zetmeel van de rijst afgespoeld wordt. Als je dit niet doet, wordt je rijst plakkeriger (voor risotto is dit dus niet nodig!). Je spoelt de rijst een aantal keren totdat het spoelwater helder is.
Als je écht heel streng bent, kook je rijst in mineraalwater, of ten minste in water met een lager kalkgehalte. Dan kan het water beter doordringen in de korrel en krijg je een gelijkmatiger gekookte korrel. Dit gaat mij echter te ver, want het water in Nederland is prima. Wel kook ik rijst altijd in de rijststomer. Dat heeft een simpele reden: ik kan gewoon niet goed rijst koken in een pan of ten minste niet zo goed als de rijststomer dit doet. Met uitzondering van risotto, maak ik werkelijk elke soort rijst in de rijststomer. Je gebruikt daarbij afgepast water (of kokosmelk, of bouillon, of welk vocht je toevoegt) en het apparaat kookt en stoomt de rijst voor je. Je hoeft het alleen nog even van te voren door te roeren.
Pilau
Voor pilau rijst moet je nog enkele extra handelingen doen voordat je de rijst kunt koken. Je hebt de rijst gespoeld en laten uitlekker, nu moet je het kruidenmengsel maken dat deze rijst zo bijzonder maakt. Dat is verrassend eenvoudig: je bakt ui en knoflook met kruiden in (geklaarde) boter. Juist die boter geeft die bijzondere smaak aan de rijst. Je kunt ook ghee gebruiken. Ik bak de droge rijst altijd kort mee in de pan, omdat ik het idee heb dat de kruiden dan beter in de rijst trekken. Vervolgens hevel ik de pilau over in de rijststomer en kook de rijst zoals altijd. Je kunt dit natuurlijk ook in de pan doen.
Pilau rijst
Equipment
- Optioneel: rijststomer
Ingrediënten
- 300 gram witte langkorrelige rijst het liefst basmati
- 25 gram boter
- 1 ui, gesnipperd
- 1 theelepel kurkuma
- 2 kaneelstokjes
- 4 kardemompeulen, gekneusd doe je door even met de zijkant van je mes er met gewicht op te drukken
- 2 kruidnagels
- 3 à 4 blaadjes laurier
- 1 theelepel zout
- 600 milliliter water bij een rijststomer doe ik de verhouding rijst en water 1 op 1 (dus op 3 kopjes rijst, 3 kopjes water)
Instructies
- Spoel de rijst totdat het water helder is en laat de rijst uitlekken in een zeef.
- Verwarm de boter in een pan (met deksel als je de rijst in de pan kookt) op een lage temperatuur. De boter mag niet verbranden! Voeg de ui toe, roer goed door en voeg alle kruiden toe. Roer weer door en laat zo'n vijf minuten op laag vuur langzaam bakken totdat de ui zacht is (en niet bruin).
- Voeg de rijst toe en roer goed door zodat alle rijst bedekt is met het kruidenmengsel. Bak 1 à 2 minuten.
- Hevel de rijst over in de rijststomer of laat in de pan en voeg het water toe. De rijststomer doet nu al het werk voor je! Laat de rijst goed uitstomen en roer voor het serveren goed los.
- Indien je een pan gebruikt: breng aan de kook, doe een deksel op de pan, verlaag het vuur en kook 8 minuten of totdat al het water is opgenomen. Zet het vuur uit en laat de rijst nog minstens 5 minuten stomen met de deksel op de pan.
- Roer de pilau rijst goed los en door voordat je het serveert. Serveer met wat takjes koriander en natuurlijk met een heerlijke curry!
De pilau rijst is uitstekend te bewaren, zowel in de koelkast als in de vriezer. Bewaar de rijst niet langer dan drie dagen in de koelkast en 2 maanden in de vriezer. Als je de rijst weer wilt verhitten kan dit in de magnetron, maar lekkerder is het om de rijst op te stomen in een zeef die je in een pan boven kokend water hangt (de pilau rijst mag NIET nat worden). Zo heb je altijd heerlijk gestoomde Indiase rijst bij je curry!
Maken jullie je rijst weleens wat meer bijzonder dan ‘gewoon’ gekookt? Ik vind het super om dat te zien en/of horen! Laat het me weten via de comments, op Facebook, op TikTok of op Instagram via @madamesjalot of #madamesjalot.
Cheers!
- When the dog days are over: een culinaire achtergrond van de Hondsdagen
- Druk druk druk: Spicy, Asian salade van groentenoodles én een persoonlijk bericht
- Sticky toffee bananabread – Bananenbrood met karamelschotsen
- Eurovisie: Open up – Maak er je eigen feestje van
- Clubsandwich
3 gedachten over “Indiaas – Pilau rijst: De perfecte metgezel voor curries”
Geef een antwoord
Dag mede Groninger,
Ik ben zo benieuwd naar een bepaald ingrediënt wat we aantreffen in oa. de rijst als we het laten bezorgen. Het lijkt op een zwarte pijp.
heb je enig idee wat het is?
Met groet,
-Ite
Hee Ite! Wat leuk, een stadsgenoot!
Die zwarte pijp in de rijst: ik heb geen idee. Ik denk dat het iets is om vocht te onttrekken aan de zak, je wil niet dat de rijst al vocht opneemt voordat je het daadwerkelijk gaat verwerken. Net als de zakjes in kruidenmengsels en poeders enzo. Zou dat kunnen?
Hartelijke groet, Charlotte